Tỷ lệ khung hình trong nhiếp ảnh là gì? Tỷ lệ khung hình ảnh hưởng đến hình ảnh của bạn như thế nào? Và làm cách nào bạn có thể thay đổi tỷ lệ khung hình sau khi chụp ảnh?
Trong bài viết này, tôi sẽ giới thiệu nhanh cho bạn về các tỷ lệ khung hình trong nhiếp ảnh – để sau khi hoàn thành, bạn sẽ hiểu chúng là gì và cách bạn có thể sử dụng chúng để cải thiện hình ảnh của chính mình.
Tỷ lệ khung hình trong nhiếp ảnh là gì?
Tỷ lệ khung hình là kích thước của hình ảnh được biểu thị dưới dạng tỷ lệ. Bạn xác định tỷ lệ khung hình bằng cách so sánh chiều rộng và chiều cao của hình ảnh, sau đó viết nó dưới dạng tỷ lệ chiều rộng:chiều cao (chẳng hạn như 3:2 hoặc 4:5).
Tỷ lệ khung hình của hình ảnh ban đầu được xác định bởi kích thước của cảm biến máy ảnh của bạn. Bởi vì kích thước cảm biến là cố định.
Nhưng điều quan trọng là phải nghĩ đến tỷ lệ khung hình khi chụp ảnh. Tỷ lệ khung hình máy ảnh của bạn có ảnh hưởng đến bố cục – và tôi thực sự khuyên bạn nên cân nhắc điều này khi sử dụng máy ảnh của mình.
Ngoài ra, một lưu ý nhanh: Trong khi tỷ lệ khung hình máy ảnh của bạn có vẽ là cố định về mặt kỹ thuật, những nhiều máy ảnh kỹ thuật số đời mới cho phép bạn thay đổi tỷ lệ khung hình trong phần cài đặt. Ngoài ra, bạn có thể tùy chỉnh tỷ lệ khung hình của hình ảnh trong quá trình xử lý hậu kỳ, vì vậy nó linh hoạt hơn bạn nghĩ!
Tại sao tỷ lệ khung hình lại quan trọng?
Các tỷ lệ khung hình khác nhau sẽ tạo ra các loại bố cục khác nhau.
Ví dụ: hình vuông, tỷ lệ 1:1 có xu hướng tạo ra hình ảnh cân bằng và thường có góc nhìn bị hạn chế.
Tỷ lệ khung hình 4:5 hoặc 3:2 có một góc nhìn rộng hơn một chút.
Và tỷ lệ khung hình 16: 9 mang lại nhiều không gian để mở rộng dọc theo các cạnh hình ảnh.
Tất nhiên, ảnh hưởng của tỷ lệ khung hình phụ thuộc một phần vào loại cảnh bạn đang chụp và một số cảnh nhất định tự nhiên phù hợp với tỷ lệ khung hình nhất định. Đó là lý do tại sao điều cần thiết là phải suy nghĩ kỹ về tỷ lệ khung hình trước khi nhấn nút chụp; các lựa chọn tỷ lệ khung hình khác nhau có thể ảnh hưởng đáng kể đến bố cục.
Tỷ lệ khung hình phổ biến của máy ảnh
Hầu như mọi cảm biến máy ảnh đều cung cấp một trong hai tỷ lệ khung hình:
Tỷ lệ khung hình 3:2
Tỷ lệ khung hình 3:2 được sử dụng bởi cảm biến crop 35mm và máy ảnh DSLR full-frame, một số máy ảnh compact như Leica, hầu hết máy ảnh không gương lật, máy ảnh compact cao cấp và hầu hết máy ảnh phim 35mm đều dùng tỉ lệ này. Tỷ lệ khung hình này đã tồn tại với chúng ta kể từ khi Leica tạo ra những chiếc máy ảnh phim 35mm đầu tiên vào đầu thế kỷ 20.
Giờ đây, cảm biến 35mm full-frame có kích thước 36 mm x 24 mm. Bạn có thể biểu thị con số này theo tỷ lệ: 36:24. Các nhà toán học luôn thích đơn giản hóa các tỷ lệ để mối quan hệ giữa hai số rất dễ hình dung, và trong trường hợp này, bạn có thể chia cả hai đều cho 12.
Điều đó mang lại cho bạn tỉ lệ 3:2.
Như bạn có thể đã biết, máy ảnh cảm biến crop có cảm biến nhỏ hơn, có kích thước khoảng 22,5 mm x 15 mm (mặc dù các phép đo chính xác khác nhau tùy thuộc vào thương hiệu và kiểu máy). Và dù có kích thước cảm biến khác nhau, tỷ lệ giữa chiều rộng và chiều cao vẫn như nhau, tuân theo tỷ lệ khung hình 3:2.
Tỷ lệ khung hình 4: 3
Tỷ lệ khung hình 4: 3 được sử dụng bởi máy ảnh Micro Four Thirds, nhiều máy ảnh nhỏ gọn, một số máy ảnh compact, cũng như máy ảnh phim sử dụng định dạng 6 cm x 4,5 cm.
Tỷ lệ 4:3 so với 3:2
Bây giờ chúng ta hãy so sánh hai tỷ lệ khung hình camera phổ biến. Trong sơ đồ bên dưới, bạn có thể thấy tỷ lệ khung hình 4:3 (bên trái), cộng với không gian bổ sung được bao gồm bởi cảm biến 3:2.
Rõ ràng, tỷ lệ khung hình 3: 2 được sử dụng bởi hầu hết các máy ảnh DSLR và máy ảnh không gương lật dài hơn một chút so với tỷ lệ khung hình 4: 3 được sử dụng bởi các máy ảnh Micro Four Thirds. Sự khác biệt có vẻ không nhiều, nhưng nó có ảnh hưởng lớn đến bố cục. Hãy xem những hình ảnh sau để biết tại sao.
Đây là ảnh gốc, được chụp với tỷ lệ khung hình 3:2.
Và đây là hình ảnh tương tự, nhưng được cắt theo tỷ lệ khung hình 4:3, như thể nó được chụp bằng máy ảnh Micro Four Thirds:
Bạn có thấy sự khác biệt? Khung 35mm dài hơn.
Và điều đó có thể là một thách thức trong bố cục vì bạn phải tìm cách lấp đầy độ dài đó một cách hiệu quả .
Ví dụ về tỷ lệ khung hình
Sau khi xem những bức ảnh trên, bạn có thể nghĩ rằng sự khác biệt giữa các tỷ lệ khung hình không phải là vấn đề lớn. Và thông thường, khi bạn chụp ở định dạng Landscape (tức là, đặt máy ảnh sao cho khung hình nằm ngang), sự khác biệt rất khó nhận ra. Không quá khó để làm việc với bất kỳ tỷ lệ khung hình nào mà tôi đã trình bày ở trên.
Nhưng nếu bạn chuyển sang định dạng portrait (tức là với khung dọc), đó là một câu chuyện khác. Khung hình 3:2 đột nhiên trở nên khó lấp đầy hiệu quả hơn rất nhiều và bố cục thường có lợi khi cắt thành hình chữ nhật ngắn hơn. Dưới đây là một số ví dụ để bạn hiểu ý tôi:
Khó khăn mà tôi gặp phải với phong cảnh ở trên là có quá nhiều bầu trời trống trải trong ảnh gốc. Tôi đã giải quyết vấn đề bằng cách cắt bớt phần trên và tỷ lệ khung hình 4:5 cuối cùng dường như hoạt động tốt.
Tất nhiên, không phải tất cả các hình ảnh sẽ được hưởng lợi từ việc cắt này. Nhưng nếu bạn gặp khó khăn trong việc lấp đầy khung hình, đặc biệt nếu bạn có máy ảnh 35mm với khung hình 3:2, bạn có thể muốn thử một tỷ lệ khung hình khác.
Nhân tiện, đây là hình ảnh đầu tiên được cắt theo một vài tỷ lệ khung hình phổ biến hơn.
Định dạng toàn cảnh (16: 9):
Và định dạng hình vuông (1: 1):
Điều chỉnh tỷ lệ khung hình trong máy ảnh
Như tôi đã đề cập ở trên, nhiều máy ảnh kỹ thuật số cho phép bạn điều chỉnh tỷ lệ khung hình trong menu máy ảnh. Bạn có thể tìm hiểu chức năng này trong phần setting của máy ảnh.
Cắt ảnh trong xử lý hậu kỳ
Thường thì việc cắt ảnh trong quá trình xử lý hậu kỳ sẽ dễ dàng hơn. Ngoài ra, nếu máy ảnh của bạn không có chức năng tỷ lệ khung hình, thì việc cắt trong quá trình chỉnh sửa là cách duy nhất để điều chỉnh tỷ lệ khung hình.
Trong hầu hết các chương trình chỉnh sửa chuyên dụng, việc cắt rất dễ dàng.
Ví dụ: trong Lightroom, chỉ cần nhấp vào biểu tượng Crop , sau đó chọn tỷ lệ khung hình từ menu Aspect :
Tỷ lệ khung hình nhiếp ảnh: kết luận
Như bạn đã biết, tỷ lệ khung hình là một vấn đề lớn. Luôn luôn là một ý kiến hay khi nghĩ về tỷ lệ khung hình trong khi chụp – và sau đó, nếu cần, hãy điều chỉnh tỷ lệ khung hình trong quá trình xử lý hậu kỳ.
